پایگاه مذهبی دارالصادقیون

امام رضا (علیه سلام ) مال جز با پنج خصلت در یکجا جمع نمى شود: بخل شدید، آرزوهاى دور و دراز، حرص غالب ، قطع رابطه با خویشاوندان ، مقدم داشتن دنیا بر آخرت .

--------------------------------

2 - اصالت دادن به مزایاى ظاهرى (همچون مال ، شهرت ، مقام )
الامام الرضا (علیه سلام ) قال رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم ): من استذل مؤ منا، او حقره لفقره ، او قلة ذات یده ، شهره الله یوم القیامة ، ثم یفضحه .(2)

امام رضا (علیه سلام ) فرمود: رسول اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود: هر کس مؤ منى را خوار کند، یا او را به سبب فقر و تنگدستیش حقیر شمارد، خداوند او را در روز قیامت انگشت نما و رسوا خواهد کرد.

من لقى فقیرا فسلم علیه خلاف سلامه على الغنى لقى الله عزوجل یوم القیامة وهو علیه غصبان .(3)
امام رضا (علیه سلام ) فرمود: هرکه فقیر مسلمانى را ملاقات کند و بر او نه بدانگونه که بر غنى سلام مى کند، سلام کند، خدا را در روز قیامت در حالى که بر او خشمگین است ملاقات خواهد کرد.

--------------------------------
3 - مستى مقام
عن على بن موسى الرضا (علیه سلام ): ملعون ، ملعون من احتجب عن اخیه .(4)
امام رضا (علیه سلام ) فرمود: از رحمت خداوندى به دور است ، از رحمت خداوندى به دور است کسى که از برادر مسلمان خود، روى پوشیده در پرده مى شود. (در موارد نیاز و گرفتارى دوست یا یکى از بستگان ، خود را پوشیده بدارد به طورى که دسترسى به او به آسانى ممکن نباشد).

--------------------------------
4 - حسد
قال على بن موسى الرضا (علیه سلام ): لا لحسود لذة .(5)
حضرت رضا (علیه سلام ) فرمود: حسود را لذت نباشد.

--------------------------------
5 - توقعات و انتظارات بیجا
قال على بن موسى الرضا (علیه سلام ): یقول الله تعالى : لاقطعن امل کل مؤ من امل دونى الا یاءس ، ولالبسنه ثوب مذلد بین الناس ولانحینه من وصلى ، ولابعدنه من قربى .(6)
امام رضا (علیه سلام ) فرمود: خداى تعالى مى فرماید: البته ریسمان و رشته آرزو و امید هر مؤمنى را که به غیر من امیدوار شود، پاره کنم و به یاس و ناامیدى نمایم و در میان مردم جامعه خوارى و مذلت بر او بپوشانم و او را از نزدیکى و اتصال به خود دور مى کنم .

--------------------------------
6 - دنائت نفس (پستى )
سئل الرضا (علیه سلام ): عن السفلة ؟ فقال (علیه سلام ): من کان له شى ء یلهیه عن الله .(7)
از امام رضا (علیه سلام ) پرسیدند: فرومایه کیست ؟ فرمود: کسى که چیزى داشته باشد و به وسیله آن سرگرم و از انجام حقوق الهى غافل گردد.

حضرت امام خمینى (رحمهم الله ) فرموده است :
((دنیاى مذموم ، آن است که در ما هست و ما را از مبداء کمال دور مى کند و به نفس و نفسانیت خودمان مبتلا مى کند. دنیاى مذموم همین است که انسان توجه به آن داشته ولو به یک تسبیح و به یک کتاب . چه بسا که دل بستن به کسى به یک ((تسبیح )) و به یک کتاب بیشتر باشد تا دل بستن دیگرى به یک پارکى و باغى ...)).(8)

قال على بن موسى الرضا (علیه سلام ): اسوء الناس معاشا من لم یعش ‍ غیره فى معاشه .(9)
امام رضا (علیه سلام ) فرمود: بدترین مردم از نظر زندگى اقتصادى ، کسى است که به دیگران در معاش خود، معاش ندهد و مردم در پرتو زندگى او زندگى نکنند.

--------------------------------
7 - بى پروایى (تن پرورى و آسایش طلبى)
قال على بن موسى الرضا (علیه سلام ): فمن لم یصل رحمه لم یتق الله عزوجل .(10)
امام رضا (علیه سلام ) فرمود: هر که صله رحم نکند، حق تقواى الهى را رعایت نکرده است. 

--------------------------------
8 - کفران وناسپاسى (ادانکردن حقوق مخصوص خویشاوندى )
قال على بن موسى الرضا (علیه سلام ): احسنوا جوار النعم ، فانها وحشیة ما ناءت عن قوم فعادت الیهم .(11)
امام رضا (علیه سلام ) فرمود: با نعمتها نیکو همدمى و همسایگى (خوشرفتارى ) کنید زیرا آنها وحشیند، از قومى که دور شدند، به آنان برنمى گردند.

--------------------------------
9 - ریاست طلبى
ما ذئبان ضاریان فى غنم قد تفرق رعاؤ ها باضر فى دین المسلم من الرئاسة .(12)
اگر دو گرگ درنده به رمه گوسفندان هجوم آورند - (گرگى از این سو و گرگى از آن سو) در حالى که شبان رمه حاضر نباشد، به آن رمه گوسفندان چندان خسارتى وارد نمى شود که جاه طلبى به دین انسان خسارت وارد مى کند.

--------------------------------
10 - بخل
صفت رذیله بخل ، یکى از موانع مهم تحصیل آسایش (ناشى از) مصاحبت با دیگران است زیرا طبیعى است که فرد بخیل به علت نگرانى از فقر و نیازمندى و تلقین به خود که اگر مالى را به دیگران انفاق کند، دارایى او کم مى شود و سرانجام فقیر مى گردد، هرگز راضى نیست لقمه اى از طعام او را کسى میل پیدا کند.از این رو، بخیل سر سفره مردم نمى نشیند و از طعام آنها میل نمى کند زیرا مى ترسد دیگران نیز سر سفره او نشسته و از آن استفاده کنند.

قال على بن موسى الرضا (علیه سلام ): البخیل لا یاءکل من طعام الناس لئلا یاءکلوا من طعامه .(13)
امام رضا (علیه سلام ) فرمود: بخیل از غذاى مردم نمى خورد تا مردم از غذاى او نخورند.
((بخل ! مهلک ترین هرزگى هاى خزان است ! بخیل زندگانیش را مسموم مى کند و خودش را جسما و رحا تحلیل مى برد، بخیل موجودى بى حاصل و بدخواه است و از عاطفه و ترحم و شرافت به کلى عارى است . تقلب یگانه شعار او در زندگانى است.

از درستکارى و صداقت و احترام به نفس ، چیزى نمى فهمد و حاضر است خود را در مقابل مردم زبون و بیچاره قلمداد کند تا از مساعدتهاى آنان محروم نماند و احسان مؤسسات خیریه که مخصوص تنگدستان است ، شامل حال او گردد... چنین کسانى ، تمام احساسات نیک و غرایز طبیعى و صفات پسندیده خود را از دست مى دهند و آتش نشاط و مسرتشان به خاموشى مى گراید و نیروى روحانى و معنوى در آنان رو به ضعف مى نهد)).(14)

--------------------------------
11 - عدم برنامه ریزى صحیح در زندگى
اجتهدوا ان یکون زمانکم اربع ساعات : ساعة لله لمناجاته ، وساعة لامر المعاش ، وساعة لمعاشرة الاخوان الثقات ، الذین یعرفونکم عیوبکم ویخلصون لکم فى الباطن ، وساعة تخلون فیها للذاتکم ، وبهذه الساعة تقدرون على الثلاث الساعات .(15)
کوشش کنید اوقات شبانه روز خود را به چهار بخش تقسیم کنید: ساعتى براى عبادت و خلوت با خدا، ساعتى براى تامین معاش ، ساعتى براى معاشرت با دوستان مورد اعتماد و کسانى که شما را به عیوبتان واقف مى کنند و در باطن خیرخواهتان هستند، و ساعتى را به تفریحات و لذایذ مشروع خود اختصاص دهید و متوجه باشید که ساعت تفریح و کامیابى ، به شما نشاط و مسرت مى بخشد و قدرتتان را در انجام وظایفى که در ساعات دیگر به عهده دارید، تقویت مى کند.

-------------------------------------
1- وسائل الشیعه ، جلد 15، ص 265 - ابواب النفقات ، حدیث 31 - تفسیر نورالثقلین ، جلد 5، ص 668
2- عیون اخبارالرضا، جلد 2، ص 33.
3- سفینة البحار، جلد 7، ص 133 - وسائل الشیعه ، جلد 5، ص 442.
4- وسائل الشیعه ، جلد 5، ص 563
5- تحف العقول ، ص 528
6- بحارالانوار، جلد 68، ص 143.
7- بحارالانوار، جلد 78، ص 335
8- روزنامه جمهورى اسلامى ، شماره 1196.
9- تحف العقول ، ص 334
10- عیون اخبارالرضا، ص 258
11- بحارالانوار، جلد 75، ص 341.
12- سفینة البحار، جلد 2، ص 84.
13- بحارالانوار، جلد 75، ص 446.
14- خزان زندگى ((دکتر ویکتور پوشه ))، ص 138.
15- مستدرک الوسائل ، جلد 2، ص 423 و بحارالانوار، جلد 17، ص 208
منبع : sibtayn.com