پایگاه مذهبی دارالصادقیون

یکی از علمای شیعه می‌گفت: من با گروهی حدود پنجاه نفر، در مدینه به مسجدالنّبی‌ـ صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ رفتیم در آن جا کنار مرقد شریف رسول خدا‌ـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ به خواندن زیارتنامه، مشغول شدیم.

مدیر حرم به نام «شیخ عبدالله بن صالح» نزد من آمد و به صورت اعتراض گفت: «صدای خود را در کنار مرقد شریف پیامبرـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ بلند نکنید».

گفتم: چه مانعی دارد، مگر اشکال دارد؟

مدیر: خداوند در قرآن (آیه ۲ حجرات) می‌فرماید:

«یا اَیُّها الَّذینَ آمَنُوا لاتَرْفَعوُا اَصْواتَکُم فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیّ وَلاتَجْهَروُا لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ اَنْ تَحْبَطَ اَعْمالُکُمُ وَاَنْتُمْ لاتَشْعُروُنَ :

ای کسانی که ایمان آورده‌اید،‌ صدای خود را فراتر از صدای پیامبر‌ـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ نکنید، و در برابر او، بلند سخن مگویید (و داد و فریاد نکنید) آن گونه که بعضی از شما در برابر بعضی می‌کنند، تا مبادا اعمال شما پوچ و نابود گردد، در حالی که نمی‌دانید».

گفتم: جعفر‌بن‌محمّدـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ (امام صادق‌ علیه السّلام) در همین مکان دارای چهار هزار شاگرد بود، و هنگام تدریس، صدای خود را به سمع شاگردانش می‌رسانید، آیا او کار حرامی انجام می‌داد؟

ابوبکر و عمر در همین مسجد، با صدای بلند، خطبه می‌خواندند و تکبیر‌گوها تکبیر می‌گفتند، آیا کار حرامی انجام می‌دادند؟ و هم اکنون خطیب شما، با صدای بلند خطبه می‌خواند، و مکبّرها با صدای بلند تکبیر می‌گویند، آیا برخلاف قرآن رفتار می‌کنند؟ زیرا قرآن فرموده: ای مؤمنان! «لا تَرْفَعُوا اَصْواتَکم… : صدای خود را فراتر از صدای پیامبر‌ـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ نکنید».

مدیر: پس منظور از این آیه چیست؟

گفتم: منظور، سرو صدا‌های بی‌فایده و بی‌مورد است که برخلاف انضباط و ادب در محضر رسول خدا‌ـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ می‌باشد، چنان‌که در شأن نزول این آیه روایت شده: «گروهی از طایفه «بنی‌تمیم» و اشراف آن‌ها، داخل مسجد شدند، از پشت حجره‌هایی که منزل پیامبر‌ـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ بود، فریاد می زدند: «یا مُحَمَّدُ اُخْرُجْ اِلَیْنا[۱]: ای محمّد! به سوی ما بیرون بیا».

مسأله دیگر این که: ما با کمال تواضع و احترام، زیارت می‌خوانیم، با دقّت در آیه فوق می‌فهمیم که، کسانی که با صدای بلند خود قصد توهین دارند، و یا کیفیّت صدای آن‌ها توهین‌آور است، مشمول این آیه هستند، زیرا در آیه بالا،‌سخن «حبط اعمال» (نابودی و پوچی اعمال نیک) به میان آمده، چنین مجازاتی مربوط به کافر بوده و گناه بزرگ و توهین خواهد بود، نه این که مربوط به ما باشد که با کمال ادب زیارت می‌خوانیم، گرچه صدای ما مقداری بلند باشد. بر همین اساس در روایتی آمده، هنگامی که آیه فوق نازل شد، «ثابت‌بن‌قیس» (خطیب پیامبرـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ)که صدای رسایی داشت، گفت: «این من بودم که صدایم را از صدای پیامبرـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ بلندتر کردم،‌منظور آیه،‌من هستم، پس (وای بر من که) اعمال نیکم حبط و نابود شد!!».

این سخن به گوش پیامبرـ‌صلّی‌ اللّه علیه وآله‌ـ رسید، فرمود: «چنین نیست، او (ثابت‌بن قیس) اهل بهشت است» (زیرا او در حال انجام وظیفه بوده است نه در صدد توهین)[۲] مدیر حرم، سکوت کرد و دیگر چیزی نگفت.[۱]. تفسیر قرطبی، ج ۹، ص ۶۱۲۱ـ صحیح بخاری، ج ۶ ص ۱۷۲.

[۲] . مجمع‌البیان، ج ۹، ص ۱۳۰ ـ تفسیر فی ظلال، مراغی،‌ ذیل آیه فوق.

عالم شیعه با مدیر حرم پیامبر(ص)