پایگاه مذهبی دارالصادقیون

در فرازهایی از دعاهای مختلف، می‌توان عبارت‌هایی مشاهده کرد، که در آنها از خداوند آبرو در دنیا و آخرت خواسته می‌شود مانند:

1. در فرازی از دعایی که بین اذان و اقامه در هر نماز وارد شده؛ آمده است: «اللَّهُمَّ إِنّی أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ بِنَبِیِّکَ نَبِیِّ الرَّحْمَةِ مُحَمَّدٍ وَ أُقَدِّمُهُمْ بَیْنَ یَدَیْ حَوائِجی کُلِّهَا فَصَلِّ عَلَیْهِمْ وَ اجْعَلْنی بِهِمْ وَجِیهاً فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ»؛[1] خدایا! به وسیله محمد و آل محمد به تو روی می‌آورم و پیشاپیش نیازهایم آنان را شفیع قرار می‌دهم پس بر آنان درود بفرست و مرا به سبب ایشان در دنیا و آخرت آبرومند و از مقرّبان درگاهت قرار ده.

این دعا – با اندکی اختلاف در عبارت - در قبل از شروع نماز،[2] پیش از نماز ظهر،[3] بعد از نماز،[4]‏ در نماز وتر[5] و ... نقل شده است.

2. «اللَّهُمَّ صُنْ وَجْهِی بِالْیَسَارِ وَ لَا تَبْذُلْ جَاهِی ‏بِالْإِقْتَارِ فَأَسْتَرْزِقَ طَالِبِی رِزْقِکَ وَ أَسْتَعْطِفَ شِرَارَ خَلْقِکَ وَ أُبْتَلَى بِحَمْدِ مَنْ أَعْطَانِی وَ أُفْتَتَنَ بِذَمِّ مَنْ مَنَعَنِی وَ أَنْتَ مِنْ وَرَاءِ ذَلِکَ کُلِّهِ وَلِیُّ الْإِعْطَاءِ وَ الْمَنْعِ- إِنَّکَ عَلى‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیر»؛[6] خدایا! با گشاده حالى، آبرویم را حفظ فرما و با تنگدستى، احترامم را مَبَر تا ناچار شوم از کسانى که خود جوینده روزىِ تو هستند، طلب روزى کنم و از بندگان بدت درخواست نمایم و به ستایشگرى از آن‌کسی که به من بخشش می‌کند و بدگویى از کسی که مرا چیزى نمی‌بخشد، گرفتار آیم؛ در حالى که در پس همه این‌ها، تویى که بخشیدن یا نبخشیدن را در اختیار دارى. همانا تو بر هر چیز توانایى!».
 
سعی کنیم نزد خداوند محبوب باشیم

چقدر زیباست که شخصیتی دوست داشتنی و زندگی ای لذّت بخش داشته باشیم؛ زیباتر از آن، این است که نزد خداوند تبارک و تعالی هم محبوب باشیم و او ما را دوست داشته باشد. می توان مراحل گذشته را - که اشاره شد - به قصد قربت به خداوند انجام داد، ولی قبل از آن باید به یک مسئله مهم برای محبوبیّت نزد خداوند، توجه کرد.
از روایات به دست مى‏آید که رعایت امورى چند موجب جلب محبت دیگران است از جمله: 1- دین‏دارى، 2- افتادگى و تواضع، 3- بخشندگى، 4- خوشخویى (چهره شاد و روى باز)، 5- مهربانى و اظهار دوستى به دیگران، 6- دل برکندن از آن چه مردم دارند (طماع نبودن)، 7- رعایت انصاف در معاشرت با دیگران، 8- کمک مالى به دیگران در سختى و خوشى (مانند قرض‏دادن)، 9- وفادارى

در قرآن مجید آمده است که شرط محبوبیّت، پیروی از پیامبر اکرم است.(سوره آل عمران، آیه 34 )

اگر می خواهیم خداوند ما را دوست بدارد، باید خداوند را دوست بداریم و از فرمان های پیامبر(صلی الله علیه و آله) و ائمه اطهار(علیهم السلام) پیروی کرده، تقوا را در خودمان تقویت کنیم. در اینجاست که همین ایمان، باعث می شود در میان مردم هم محبوب باشیم. سعی کنیم خداوند را بشناسیم که بهترین راهش «تفکر در عالم طبیعت» است؛ عشق و محبّت خداوند را در دلمان به وجود آوریم تا محبوب او شویم.

بر اساس آنچه در روایتی آمده است زیاد خواندن سوره نجم موجب می شود فرد نزد مردم محبوب واقع شود.{ثواب الاعمال 116}

از نطر قرآن ایمان و عمل صالح انسان را در نزد دیگران عزیز و محبوب می سازد: {اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصَّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ اَلرَّحْمنُ وُدًّا} کسانى که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دهند خداوند براى آنان محبتى در دل‏ها قرار خواهد }، {(مریم، آیه 96)

از روایات به دست مى‏آید که رعایت امورى چند موجب جلب محبت دیگران است از جمله:

1- دین‏دارى، 2- افتادگى و تواضع، 3- بخشندگى، 4- خوشخویى (چهره شاد و روى باز)، 5- مهربانى و اظهار دوستى به دیگران، 6- دل برکندن از آن چه مردم دارند (طماع نبودن)، 7- رعایت انصاف در معاشرت با دیگران، 8- کمک مالى به دیگران در سختى و خوشى (مانند قرض‏دادن)، 9- وفادارى. (براى آگاهى بیشتر ر.ک: میزان الحکمه، ج 1، احادیث 3045 - 3060 )
چقدر زیباست که شخصیتی دوست داشتنی و زندگی ای لذّت بخش داشته باشیم؛ زیباتر از آن، این است که نزد خداوند تبارک و تعالی هم محبوب باشیم و او ما را دوست داشته باشد. می توان مراحل گذشته را - که اشاره شد - به قصد قربت به خداوند انجام داد، ولی قبل از آن باید به یک مسئله مهم برای محبوبیّت نزد خداوند، توجه کرد
و نیز امور ذیل در کسب عزت موثرند:

1- خارج شدن از ذلت معصیت خداوند به سود اطاعت او

2-داشتن تقوای الهی

3- یاس از مردم و ناامیدی از آنها

4- انصاف دادن در برخورد با مردم

5- گذشت از خطاکار و ظلم ظالم

6- عطا کردن به کسی که ما را محروم کرده است

7- ایجاد پیوند با کسی که از انسان بریده است

8-حفظ کردن زبان

9- داشتن توکل

10- داشتن تواضع

11- صبر بر مصیبت

12- شجاع بودن

13- جهاد در راه خدا

14- داشتن قناعت

15- فرو بردن خشم

 

پی نوشت:

[1]. منسوب به امام على بن موسى الرضا(علیه السلام)، فقه الرضا، ‏ص 97، مشهد، موسسة آل البیت(علیه السلام)‏، چاپ اول، 1406ق‏.

[2]. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 4، ص 470، ‏قم، دار الحدیث‏، چاپ اول، 1429ق.

[3]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، ج ‏1، ص 30، تهران، المکتبة الإسلامیة، بی‌تا.

[4]. ابن حیون مغربى‏، نعمان بن محمد، دعائم الإسلام، ج ‏1، ص 171، قم، موسسة آل البیت(علیه السلام)‏، چاپ دوم، 1385ق‏.‏

[5]. همان، ص 406.

[6]. سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق: صبحی صالح، خطبه 225، ص 347 – 348، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق.