پایگاه مذهبی دارالصادقیون

این مقاله برگرفته از رساله های توضیح المسائل مراجع عظام تقلید و نیز مکاتبه‌ی اینترنتی با دفاتر ایشان می باشد و هدف از آن آشنایی بیماران با نحوه‌ی انجام اعمال عبادی در روزهای پس از عمل جراحی زیبایی بینی است. چرا که یکی از مهم‌ترین مسائلی که بیماران در این مدت با آن مواجه هستند چگونگی انجام اعمال عبادی است. حداکثر مدت زمانی که شما با این مسئله روبرو هستید دو ماه می باشد که بنا به شرایط بیمار به دو بازه‌ی زمانی ذیل تقسیم می شود :

1- روز جراحی تا پایان هفته اول : (وجود پانسمان روی صورت) 
الف) اگر می توانید چسب ها و قسمت های اضافی پانسمان را تا حد ممکن بردارید چون  پانسمان نواحی بیشتری از حد معمول زخم را فراگرفته است و سپس وضوی جبیره بگیرید.(طریقه ی انجام وضوی جبیره در ادامه ذکر خواهد شد)

در صورتیکه برداشتن قسمت های اضافی پانسمان مقدور نبود وضوی جبیره گرفته و احتیاطا تیمم بدل از وضو انجام دهید. (طریقه ی انجام تیمم در ادامه ذکر خواهد شد)

ب) اگر می توانید نواحی نجس شده حین عمل جراحی را مانند اطراف صورت و داخل گوش ها که  خون از روی صورت داخل آنها جریان پیدا کرده است، آبکشی نموده سپس وضوی جبیره گرفته و احتیاطا تیمم بدل از وضو انجام دهید.

اگر قادر به آب کشیدن قسمت های نجس شده نیستید، فقط به نیت تیمم بدل از وضو، تیمم می کنید و چون اجزای تیمم مانند پیشانی زیر پانسمان هستند تیمم نیز جبیره ای می باشد.

نحوه گرفتن وضو : به دلیل وجود پانسمان روی صورت، شما باید برای هر نوبت نماز یعنی نماز  صبح، نماز ظهر و نماز مغرب، وضوی جبیره ای بگیرید. تمامی مراحل وضوی جبیره ای همانند وضوی معمولی می باشد با این تفاوت که پس از شستن دست ها باید ابتدا اطراف و قسمت های دیگر صورت را به نیت وضو بشویید و فقط روی پانسمان یا چسب را دستِ تر از پیشانی تا چانه بکشید. در اینجا دو حالت پیش می آید :
اگر روی پانسمان صورت شما خونی و نجس است ابتدا روی پانسمان یک پارچه پاک انداخته و از روی آن دست تر را به نیت وضو می کشید.
اما اگر پانسمان صورت نجس نیست و پاک است نیازی به پارچه نیست و طبق آنچه ذکر شد فقط وضوی جبیره می گیرید.
به دلیل اینکه پانسمان، تقریبا کل صورت را که یکی از اجزای اصلی وضو است فراگرفته، پس از گرفتن وضوی جبیره احتیاطا تیمم بدل از وضو انجام دهید .

نحوه انجام تیمم : در ابتدا باید نیت شما مشخص باشد؛ یعنی باید بدانید که قصد دارید تیمم  بدل از وضو انجام دهید یا تیمم بدل از غسل یا به عبارت بهتر شما قصد دارید به جای وضوی اصلی تیمم کنید یا به جای انجام غسل.

حال اگر پس از گرفتن وضوی جبیره می خواهید تیمم کنید مراحل به این ترتیب است :
اول :نیت می کنید تیمم بدل از وضو انجام دهید.
دوم :زدن کف هر دو دست با هم بر چیزی که تیمم بر آن صحیح است.( خاک،ریگ،کلوخ،سنگ،سنگ گچ،سنگ آهک،دیوار گلی،گرد و غباری که در فرش یا لباس به طور واضح دیده می شود)
سوم :کشیدن تمام کف هر دو دست (از روی چسب های پیشانی) به تمام پیشانی و دو طرف آن از جایی که مو می روید تا ابروها و بالای بینی و احتیاطاً باید دست ها را روی ابروها کشید.
چهارم :کشیدن تمام کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن تمام کف دست راست به تمام پشت دست چپ.
دقت کنید دست ها پاک باشند و انگشتر را از دست بیرون آورید.

نحوه انجام غسل : در هفته اول که به دلیل وجود پانسمان، فقط امکان شستن سر و صورت  برای انجام غسل وجود ندارد به جای شستن سر و صورت، باید تیمم بدل از غسل را انجام دهید ولی باید سمت راست و سمت چپ بدن را طبق روال معمول غسل دهید. نحوه انجام تیمم بدل از غسل به ترتیب زیر است :
اول :نیت می کنید تیمم بدل از غسل انجام دهید.
دوم :زدن کف هر دو دست با هم بر چیزی که تیمم بر آن صحیح است.( خاک،ریگ،کلوخ،سنگ،سنگ گچ،سنگ آهک،دیوار گلی،گرد و غباری که در فرش یا لباس به طور واضح دیده می شود)
سوم :کشیدن تمام کف هر دو دست (از روی چسب های پیشانی) به تمام پیشانی و دو طرف آن از جایی که مو می روید تا ابروها و بالای بینی و احتیاطاً باید دست ها را روی ابروها کشید.
چهارم :کشیدن تمام کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن تمام کف دست راست به تمام پشت دست چپ.
پنجم :مجددا زدن کف هر دو دست با هم بر چیزی که تیمم بر آن صحیح است.
ششم :کشیدن تمام کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن تمام کف دست راست به تمام پشت دست چپ.
دقت کنید دست ها پاک باشند و انگشتر را از دست بیرون آورید.

نحوه خواندن نماز : شما اجازه ندارید سر خود را کاملا برای رکوع و سجده خم کنید اما می  توانید بایستید پس ابتدا ایستاده، برای انجام رکوع به هر مقداری که می توانید بدون پایین آوردن سر، بدن را به سمت جلو خم کنید و برای سجده بنشینید، سپس مهر را بلند کنید. حال اگر می توانید سر را به سمت مهر آورده و پیشانی را روی مهر بگذارید و اگر نمی توانید مهر را به سمت سر آورده و روی پیشانی بگذارید. ولی باید کف دست ها و زانو‌ها و انگشتان پا را مانند سجده معمولی روی زمین قرار دهید.

2- هفته دوم تا پایان ماه دوم : (وجود چسب روی صورت)
قبل از باز کردن پانسمان باید استحمام نمایید. در ابتدای هفته دوم پانسمان صورت شما باز و به بینی چسب زده می شود و باید یک روز در میان دوش گرفته و چسب را تعویض نمایید. پس قسمت های نجس شده پاک شده اند. در این مدت شما باید به ترتیب زیر عمل کنید:

نحوه گرفتن وضو : برای هر نوبت نماز یعنی نماز صبح، نماز ظهر و نماز مغرب به دلیل وجود  چسب روی صورت، وضوی جبیره را به همان ترتیبی که ذکر شد گرفته و پس از آن احتیاطا تیمم بدل از وضو انجام دهید.‌(طریقه ی انجام تیمم پیشتر ذکر شد)

نحوه انجام غسل : اگر از چسبی مانند چسب تری ام (3M) استفاده می کنید در هنگام دوش گرفتن، پس از شستن سر، چسب از پوست بینی بلند می شود و هیچ اثری از آن باقی نمی ماند در نتیجه پس از کنده شدن چسب شما می توانید غسل کنید.

اما اگر از چسبی مانند چسب موتکس (motex) استفاده می کنید به دلیل اینکه حتی پس از کنده شدن چسب باز هم اثرات آن روی پوست بینی باقی می ماند و از طرفی چون برای انجام غسل هیچ مانعی نباید روی پوست باشد؛ پس ابتدا باید پوست را از تمام موانع و اثرات باقی مانده ی چسب پاک نموده و سپس غسل کنید.

نحوه خواندن نماز : همانطور که ذکر شد شما در کل مدت دو ماه و تا زمانی که از چسب  استفاده می کنید باید برای هر نوبت نماز ابتدا وضوی جبیره گرفته و سپس احتیاطا تیمم بدل از وضو انجام دهید . حال اگر قادر هستید سر را خم کنید و نماز را طبق روالِ معمول بخوانید. اما تا زمانی که نمی توانید سر را خم کنید برای خواندن نماز  بایستید. برای انجام رکوع در حد توان خم شوید. برای سجده بنشینید و پیشانی را روی مهر که قبلا بر سطح بلندی قرار داده اید بگذارید ولی باید کف دست ها و زانو ها و انگشتان پا را مانند سجده معمولی روی زمین قرار دهید.

شایان ذکر است که این مسائل مطابق با فتوای اکثر مراجع عظام تقلید می باشند. شما می‌‌بایست برای کسب اطلاعات دقیق‌تر به رساله‌ی توضیح المسائل مرجع تقلید خود رجوع کنید. مراجع عظام، بر بیشتر مسائل ذکر شده اتفاق نظر دارند و فقط در این موارد اختلافاتی میان آراء ایشان دیده می‌شود :
•    مشخص بودن نیت تیمم . 
•    لزوم انجام تیمم پس از وضوی جبیره . 
•    تفاوت بین تیمم بدل از وضو و تیمم بدل از غسل . 
•    قضا کردن نمازهایی که در این مدت به جا آورده شده است . 

منبع: وب سایت دکتر طرزی