پایگاه مذهبی دارالصادقیون

 

1- حضرت امام صادق (علیه السّلام) فرموده اند: انسان حریص از دو خصلت محروم و ملازم دو خصلت است: چون قانع نیست از آسایش و راحت محروم است و چون به قضاء الهی راضی نیست فاقد یقین است.

منبع: سفینه،(( حرص)) ص 244

2- حضرت امام صادق (علیه السّلام) فرموده اند: به راستی داناترین مردم به خدا راضی تر آنان است به قضا خدا عزوجل.

منبع : اصول کافی جلد 4، ص 191

3- حضرت امام صادق (علیه السّلام) فرموده اند: در آنچه خدا عزو جل به موسی بن عمران وحی کرد این بود که: ای موسی بن عمران، من هیچ آفریده را نیافریدم که نزد من محبوبتر باشد از بنده ی مومنم، به راستی من او را گرفتار می کنم برای آنچه که خیر او است و عافیت می دهم برای آنچه که خیر او است و آنچه برای او بد است از او دریغ می دارم باز هم برای آنچه که خیر او است، من داناترم بدانچه بنده ی من بدان اصلاح می شود، باید بر بلای من صبر کند و به نعمت های من شکر کند و باید راضی به قضای من باشد تا او را نزد خود در شمار صدیقان نویسم وقتی به رضای من کار کند و امر مرا اطاعت کند.

منبع : اصول کافی جلد 4، ص 195

4- حضرت امام صادق (علیه السّلام) فرموده اند: من در شگفتم از مرد مسلمان، خدا عزوجل چیزی برای او مقدر نکند جز این که خیر او است و اگر با مقراض او را ببرند و تیکه تیکه کنند خیر او است و اگر مشارق و مغارب را هم مالک شود، خیر او است.

منبع : اصول کافی جلد 4، ص 197

5- حضرت امام باقر (علیه السّلام) فرمودند: سزاوارترین خلق خدا که تسلیم شود بدانچه خدا مقدر کرده است، کسی است که خدا عزوجل را شناخته، هر که راضی به قضا است قضا بر سر او بیاید و خدا اجر بزرگ به او بدهد و هر که بدخواه قضا است قضا بر او بگذرد و خدا اجر او را ساقط کند.

منبع : اصول کافی جلد 4، ص 197

6- حضرت حسن بن علی (علیه السّلام) به عبد الله بن جعفر برخورد و به او فرمودند: ای عبدالله، چگونه مومن، مومن باشد با این که از قسمت مقدر خشمگین است و خود را زبون یابد با این که خدا بر او چنین حکمی کرده است، من ضامنم که هر که در پندار دلش جز رضا نباشد به درگاه خدا هر دعا کند مستجاب شود.

منبع : اصول کافی جلد 4، ص 197

7- ابن سنان از کسی که نامش را برد از حضرت امام صادق (علیه السّلام) گوید: به آن حضرت گفتم : چگونه مومن بداند که مومن است ؟ فرمودند: با تسلیم در برابر خدا و رضا بدانچه بر او وارد آید از مایه ی شادی یا خشم.

منبع : اصول کافی جلد 4، ص 199

جبر و اختیار

8- حضرت امام صادق (علیه السّلام) فرموده اند: مردم در کارهای خود نه مجبور و بی اختیارند و نه تمام اختیار و اراده به آنان تفویض شده است، بلکه کارهایی را که انجام می دهند در یک حد وسطی بین جبر و اختیار قرار دارد.

منبع: کافی1،ص160و159

9- از حضرت امام جعفر بن محمد (علیه السّلام) سوال شد آیا مردم در اعمال خود مجبورند یا مختار. فرمودند: نه جبر است نه اختیار، بلکه منزلی است بین این دو و حق در همان منزل است. درک این مرحله ی وسط تنها درخور عالِم است یا کسی که عالِم آن را به وی آموخته باشد.

منبع: کافی1،ص160و159

10- حضرت امام رضا(علیه السّلام) در ضمن حدیثی به این مطلب تصریح فرموده اند. راوی سوال می کند: معنی امر بین امرین چیست؟ فرمودند: وجود آزادی در انسان که می تواند به راه اطاعت اوامر حق و اجتناب از گناه برود. عرض کرد آیا خداوند در اعمال مردم اراده و مشیتی دارد؟ فرمودند: اراده و مشیت خداوند در طاعات و خوبیها، امر به طاعات و راضی بودن به وقوع طاعات و کمک در به جا آوردن طاعات است. اراده و مشیت خداوند در گناهان و بدیها، نهی از گناه و غضب در ارتکاب گناه و کمک نکردن در به جا آوردن گناه است. عرض کرد آیا خداوند در افعال مردم قضا و مقدری دارد؟ فرمودند: بلی، هیچ خوب و بدی را مردم به جا نمی آورند مگر اینکه برای خداوند نسبت به آنان قضایی است. پرسید این قضا  چیست؟ فرمودند: حکم خداوند به آنچه مردم در کارهای خود استحقاق پاداش یا عذاب در دنیا و آخرت دارند. حضرت امام رضا(علیه السّلام) تمام اعمال خوب و بد مردم را در کمال صراحت مستند به قضاء الهی می کند. قضای خدا در اعمال بشر آزادی بشر است، همان آزادی و اختیاری که در اطاعت، او را مستحق پاداش و در گناه، مستحق مجازات می کند.

منبع: بحار،ج3،ص5

11- ابن ابی نصر می گوید: به حضرت امام رضا(علیه السّلام) عرض کردم بعضی از اصحاب ما قائل به جبر و بعضی قائل به اختیار هستند و درخواست داشت که حضرت رضا حق مطلب را بیان کند. دستور داد بنویس به نام خداوند بخشنده ی مهربان، امام سجاد (علیه السّلام) از حضرت باریتعالی نقل کرده که فرموده است: ای فرزند آدم تو با مشیت و خواست من دارای اراده و مشیت هستی، تو با نیرویی که از من داری واجبات مرا به جا می آوری، تو با نعمت من قوت و توان معصیت مرا پیدا کرده ای.

منبع: کافی1،ص159

12- حضرت امام علی (علیه السّلام) از دیوار مایلی که خطر خراب شدن داشت به طرف دیگر رفت. شخصی عرض کرد یا امیرالمومنین، از قضاء خداوند فرار می کنی؟ فرمودند: از قضاء خدا به قدر خدا می گریزم.

توضیح بیشتر در مورد حدیث:علی (علیه السّلام) فرار از دیوار خراب را قدر خدا می داند، زیرا خداوند مقدر فرموده بشر آزاد باشد، می تواند با اختیار خود بایستد و دیوار بر سرش خراب شود و می تواند با اختیار خود از محیط خطر خارج شود. در هر حال هر دو صورت قضا و قدر الهی است.

منبع: بحار،ج3،ص33

13- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: اگر خدا می خواست می توانست جهان را در مدتی کمتر از یک چشم بر هم زدن بیافریند. ولی نخواست و عالم را تدریجا آفرید و این ساختمان تدریجی را از طرفی برای مردان خدا و امناء وحی خود مثالی قرار داد که در ساختن افکار ایمانی و اخلاقی جامعه راه مدارا و ملائمت در پیش گیرند تا پیروزی بدست آورند، و از طرف دیگر آن را حجتی قاطع و الزام آور برای مردمی قرار داد که می گویند چرا خداوند در یک لحظه و به طور دفعی همه ی مردم را مومن و با اخلاق نمی سازد؟ زیرا قضا قطعی باری تعالی اینستکه موجودات تدریجا به کمال لایق خود برسند، همانطور که خداوند کاخ هستی را تدریجا و در مدت شش روز آفرید.

منبع: بحار14،ص2

14- حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) فرمودند: ایمان چهار رکن دارد: راضی بودن به قضای الهی، توکل بر خداوند، سپردن کار به خدا، و تسلیم در برابر فرمان خداوند.

منبع :الکافی ٢/۵۶