پایگاه مذهبی دارالصادقیون

حدیث (1) امام على علیه السلام :

اَلانصافُ أَفضَلُ الفَضائِلِ؛

انصاف، برترین ارزشهاست.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9096

حدیث (2) رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم :

(لأَمیرِ المُؤمِنین علیه السلام) أَ لا اُخبِرُکُم، بِأَشبَهِکُم بى خُلقا؟ قالَ: بَلى یا رَسولَ اللّه‏ِ قالَ: أَحسَنُکُم خُلقا، و َأَعظَمُکُم حِلما، و َأَبَرُّکُم بِقَرابَتِهِ و َأشَدُّکُم مِن نَفسِهِ إِنصافا؛

(به امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند:) آیا تو را خبر ندهم که اخلاق کدام یک از شما به من شبیه‏تر است؟ عرض کردند: آرى، اى رسول خدا. فرمودند: آن کس که از همه شماخوش‏ اخلاق‏تر و بردبارتر و به خویشاوندانش نیکوکارتر و با انصاف‏تر باشد.

من لا یحضره الفقیه ج 4 ، ص 370 - مکارم الاخلاق ص ‏442  

حدیث (3) امام على علیه ‏السلام :

 الْإِنْصَافُ یَرْفَعُ الْخِلَافَ وَ یُوجِبُ الِائْتِلَاف‏

انصاف، اختلافات را از بین مى ‏برد و موجب الفت و همبستگى مى ‏شود.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9116

حدیث (4) امام على علیه السلام :

مَن أَنصَفَ اُنصِفَ؛

هر کس با انصاف باشد، انصاف مى‏ بیند.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9120

حدیث (5) امام على علیه السلام :

زَکاةُ القُدرَةِ النصافُ؛

زکات قدرت، انصاف است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 342 ، ح 7821

حدیث (6) امام صادق علیه السلام :

مَن أَنصَفَ النّاسَ مِن نَفسِهِ رُضِىَ بِهِ حَکَما لِغَیرِهِ؛

هر کس با مردم منصفانه رفتار کند، دیگران داورى او را مى‏ پذیرند.

من لا یحضر الفقیه ج 3 ، ص 13 ، ح 3237 - کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 146 ، ح 12 - تحف العقول ص‏357

حدیث (7) امام على علیه السلام :

أَعدَلُ النّاسِ مَن أَنصَفَ مَن ظَلَمَهُ؛

عادل‏ترین مردم کسى است که با کسى که به او ظلم کرده با انصاف رفتار کند.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9104

حدیث (8) رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم :

مَن واسَى الفَقیرَ و َأَنصَفَ النّاسَ مِن نَفسِهِ فَذلِکَ المُؤمِنُ حَقّا؛

هر کس به نیازمند کمک مالى کند و با مردم منصفانه رفتار نماید چنین کسى مؤمن حقیقى است.

خصال ص‏47 ، ح 48

حدیث (9) امام على علیه السلام :

أَنصِفِ النّاسَ مِن نَفسِکَ وَ أَهلِکَ وَ خاصَّتِکَ وَ مَن لَکَ فیهِ هَوىً و َاعدِل فِى العَدُوِّ و َالصَّدیقِ؛

خودت و خانواده ‏ات و نزدیکانت و کسانى که به آنان علاقه دارى، با مردم منصفانه رفتار کنید و با دوست و دشمن به عدالت رفتار کن.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9101

حدیث (10) رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم :

أَنصِفِ النّاسَ مِن نَفسِکَ وَ انصَحِ الأُمَّةَ و َارحَمهُم فَإِذا کُنتَ کَذلِکَ وَ غَضِبَ اللّه‏ُ عَلى أَهلِ بَلدَةٍ أَنتَ فیها و َأَرادَ أَن یُنزِلَ عَلَیهِمُ العَذابَ نَظَرَ إِلَیکَ فَرَحِمَهُم بِکَ، یَقولُ اللّه‏ُ تَعالى: (و َما کانَ رَبُّکَ لِیُهلِکَ القُرى بِظُلمٍ و َأَهلُها مُصلِحونَ)؛

با مردم منصفانه رفتار کن و نسبت به آنان خیرخواه و مهربان باش، زیرا اگر چنین بودى و خداوند بر مردم آبادیى که تو در آن به سر مى ‏برى خشم گرفت و خواست بر آنان عذاب فرو فرستد، به تو نگاه مى ‏کند و به خاطر تو به آن مردم رحم مى‏ کند. خداى متعال مى ‏فرماید «و پروردگار تو (هرگز) بر آن نبوده است که شهرهایى را که مردمش درستکارند، به ستمى هلاک کند».

مکارم الاخلاق ص‏ 457

حدیث (11) امام على علیه السلام :

 اَلانصافُ راحَةٌ؛

انصاف، مایه آسایش است.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9113

حدیث (12) رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم :

مَن اُلهِمَ الصِّدقَ فى کَلامِهِ وَ الانصافَ مِن نَفسِهِ وَ بِرَّ والِدَیهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنسِى‏ءَ لَهُ فى اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیهِ فى رِزقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقتَ مُساءَلَتِهِ ؛

به هر کس، راستگویى در گفتار، انصاف در رفتار، نیکى به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر مى‏ افتد، روزیش زیاد مى ‏گردد، از عقلش بهره ‏مند مى‏ شود و هنگام سئوال [مأموران الهى] پاسخ لازم به او تلقین مى ‏گردد.

اعلام الدین ص 265

حدیث (13) امام على علیه السلام :

وَابذُل ... لِلعامَّةِ بِشرَکَ وَ مَحَبَّتَکَ و َلِعَدُوِّکَ عَدلَکَ وَ إِنصافَکَ ... ؛

گشاده‏ رویى و دوستى‏ ات را براى عموم مردم و عدالت و انصافت را براى دشمنت بکار گیر.

خصال ص 147 ، ح 178

حدیث (14) امام على علیه‏ السلام :

مَنْ طَلَبَ عِزّا بِظُلْمٍ و َباطِلٍ أَوْرَثَهُ اللّه‏ُ ذُلاًّ بِإِنْصافٍ وَ حَقٍّ؛

هر کس عزّت را با ظلم و باطل طلب کند، خداوند به انصاف و حق ذلّت نصیبش مى‏ نماید.

شرح نهج البلاغه(ابن ابى الحدید) ج 20، ص 309، ح 536

حدیث (15) پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :

ألا اُخْبِرُکُمْ بِاَشبَهِکُم بى؟ قَالوا: بَلى یا رَسولَ اللّه‏ِ. قالَ: اَحسَنُکُم خُلقا وَ اَلیَنُکُم کَنَفا وَ اَبَرُّکُم بِقَرَابَتِهِ وَ اَشَدُّکُم حُبّا لاِخوانِهِ فى دینِهِ وَ اَصبَرُکُم عَلَى الحَقِّ وَ اَکظَمُکُم لِلغَیظِ وَ اَحسَنُکُم عَفْوا وَ اَشَدُّکُم مِن نَفْسِهِ اِنْصافا فِى الرِّضا وَ الْغَضَبِ؛

آیا شما را از شبیه ترینتان به خودم با خبر نسازم؟ گفتند: آرى اى رسول خدا! فرمودند: هر کس خوش اخلاق‏تر، نرم‏خوتر، به خویشانش نیکوکارتر، نسبت به برادران دینى‏اش دوست‏دارتر، بر حق شکیباتر، خشم را فروخورنده‏تر و با گذشت‏تر و در خرسندى و خشم با انصاف ‏تر باشد.

کافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 240 و 241 ، ح 35

حدیث (16) امام صادق علیه‏ السلام :

ثَلاثٌ مَنْ اَتَى اللّه‏َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه‏ُ لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍ وَ الْبِشْرُ لِجَمیعِ الْعالَمِ وَ الاِنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛

هر کس یکى از این کارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را براى او واجب مى ‏گرداند: انفاق در تنگدستى، گشاده ‏رویى با همگان و رفتار منصفانه.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 103 ، ح 2

حدیث (17) از حسن بزاز که گفت امام صادق علیه‏ السلام  به من فرمود:

أَ لَا أُخبِرُکَ بِأَشَدِّ مَا فَرَضَ اللهُ عَلَی خَلقِهِ ثَلَاثٌ قُلتُ بَلَی قَالَ إِنصَافُ النَّاسِ مِن نَفسِکَ وَ مُوَاسَاتُکَ أَخَاکَ وَ ذِکرُ اللهِ فِی کُلِّ مَوطِنٍ أَمَا إِنِّی لَا أَقُولُ سُبحَانَ اللهِ وَ الحَمدُ لِلّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلِّا اللهُ وَ اللهُ أَکبَرُ وَ إِن کَانَ هَذَا مِن ذَاکَ وَلَکِن  ذِکرُ اللهِ جَلَّ وَ عَزَّ فِی کُلِّ مَوطِنٍ إِذَا هَجَمتَ عَلَی طَاعَةٍ أَو عَلَی مَعصِیَةٍ.     

آیابه سه چیز از سخت ترین اموری که خدا بر بندگانش واجب کرده، آگاهت نکنم گفتم: چرا؟ فرمود :منصفانه برخورد کردن تو با مردم هم دردی با برادرت به یاد خدا بودن در هر جا منظور من ازیاد خدا «سبحان الله و الحمد الله و لا إله إلا الله و الله أکبر» گفتن نیست؛ اگر چه این هم یاد خداست، اما ذکر خدا به یاد خدا بودن است آنگاه که به اطاعت یا معصیتی اقدام می کنی.

 کافی(ط-الاسلامیه) ج2،ص 145،ح8