پایگاه مذهبی دارالصادقیون

روزی یکی از پرورش یافتگان محضر امام صادق علیه السلام به نام «مفضل بن عمر جعفی» وارد مسجد حضرت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم شد. دید مردی به نام «ابن ابی العوجاء» که از دانشمندان مادی آن زمان بود در مسجد نشسته است و جمعی اطراف او را گرفته اند و برای آنان سخن می گوید. او نیز در میان ایشان نشست و به سخنان او گوش فرا داد. ابن ابی العوجاء منکر خدا بود و حاصل گفتار او انکار صانع حکیم و خالق توانا و رسالت حضرت خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله و سلم بود.

مفضل می گوید:
«من از شدت غضب و خشم نتوانستم خود را مهار کنم، پس فریاد برآوردم: «ای دشمن خدا! تو با این کلمات، کافر گشتی و پروردگاری را انکار می کردی که تو را به بهترین شکل آفریده و مراحل گوناگونی را برای تو سپری نموده است تا به این سنین از عمر رسیده ای. اگر درباره ی خلقت خویش اندیشه نمایی و عقل خود را به داوری فراخوانی، نشانه های خالق دانا و توانا و آثار حکمت او را در آفرینش خود مشاهده می کنی.»
ابن ابی العوجاء به من گفت: «تو اگر اهل منطق و استدلال می باشی با تو سخن می گویم و اگر توانستی مدعای خود را به اثبات برسانی از تو پیروی می کنم و اگر اهل دلیل و برهان نیستی با تو سخن نمی گویم.»
ابن ابی العوجاء افزود: «اگر تو از یاران جعفر بن محمد هستی او این گونه با ما برخورد نمی کند و به مانند برهان تو با ما جدل نمی کند. هر آیینه او بیشتر از آنچه که تو اکنون شنیدی از سخنان ما شنیده، ولی هیچ گاه به ما ناسزا نگفته، و در جواب دادن به ما زیاده روی نکرده است. همانا او شخصیتی بردبار و متین و اندیشمند و ثابت قدم است. از او هیچ گاه خشونت و عجله و سبک سری سر نمی زند.» [1] .
در ابتدا سخنان ما را کاملا گوش می کند و به خوبی درصدد شناخت استدلال و دلیل ما برمی آید تا ما هر چه نظر داریم می گوییم و آن چنان به گفتار ما گوش فرا می دهد که گمان می کنیم سخن ما برای او، اثبات و قطعی شده است سپس با کلامی ساده و کوتاه به طوری حجت را بر ما تمام می کند و بهانه را از دست ما می گیرد که قادر به جواب وی نیستیم. اگر تو از اصحاب او می باشی به مانند او با ما سخن بگو.» [2] .

---

[1] «و ان کنت من اصحاب جعفر فما هکذا یخاطبنا و لا بمثل دلیلک یجادلنا، لقد سمع من کلامنا اکثر مما سمعت فما افحش فی خطابنا و لا تعدی فی جوابنا و انه للحلیم الرزین العاقل الرصین لا یعتریه خرق و لا طیش و لا نزق.».
[2] بحارالانوار، ج 3، ص 58.