پایگاه مذهبی دارالصادقیون

اگر در آیات قرآنى و بویژه "سوره نور" بادقت نگاه کنیم به‏ خواست خدا به این حقیقت خواهیم رسید که مقصود از احکام ‏شریعت پیرامون پیوند میان مرد وزن ساختن خانه‏اى آکنده از ایمان‏است وخانواده براین پایه‏ ها استوار مى‏باشد:

1 - دیواره این خانه همان حدود شرع است در مورد زن ومرد زناکار، چه هر یک از آن دو بى هیچ ملاطفتى(بنا بر أصل حکم‏ شرعى) به صد ضربه تازیانه محکوم‏اند..

خداوند مى‏فرماید:(الزَّانِی لَا یَنکِحُ إِلَّا زَانِیَةً أَوْ مُشْرِکَةً وَالزَّانِیَةُ لَا یَنکِحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِکٌ‏وَحُرِّمَ ذلِکَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ(1)).

"زنان ومردان زناکار را هر یک صد ضربه تازیانه بزنید واگر به خداوروز قیامت ایمان دارید مبادا که در اجراى حکم خدا نسبت به آنان‏دستخوش رأفت گردید، باید گروهى از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده‏کنند."

2 - بدینسان دین، احترام به کانون خانواده را با دژ بندى آن بوسیله‏نرده هایى محکم بنیان نهاده است که مى‏توان آن را در تحریم پیوندجنسى میان مرد وزن، جز آنگاه که پروردگار مى فرماید جلوه‏گردانست وشاید همین اصل در سایر احکام مربوط به پیوند میان مردوزن از جمله تحریم (قذف) - نسبت دادن تهمتهاى جنسى به‏دیگران - جارى دانست، البته این موجب مى‏شود کانون زنا شویى اززبان بیهوده‏گویان در امان بماند واحترامى اجتماعى براى آن در نظرآید.

خداوند مى‏فرماید: (وَالَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحَصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ یَأْتُوا بِأَرْبَعَةِشُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِینَ جَلْدَةً وَلاَ تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَداً وَأُولئِکَ هُمُ‏الْفَاسِقُونَ(2)).

"کسانى که زنان پاکدامن را متهم(به عمل منافى عفت) مى‏کنند،سپس چهار شاهد (بر مدعاى خود)نمى آورند، آنها را هشتاد تازیانه‏بزنید، واز آن پس هرگز شهادتشان را نپذیرید که آنها همان فاسقانند."

3 - براى تجلیل خاص از خانواده وحفظ حرمت آن در برابر زبانهاخداوند حرام کرده است که مردى به همسر خود نسبت زنا دهدواحکام لعان را بر او فرض گردانیده است، چنانکه جامعه را ازبکارگیرى مسائل جنسى از سوى باندهاى مختلف در راه منافع‏سیاسى باز داشته، ومسلمانان را به والاترین ادب، مؤدب ساخته‏است وکسانى را که تهمت جنسى به دیگران مى‏زنند رسوا کرده‏است.

خداوند مى‏فرماید: (إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی الَّذِینَ‏آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ(3)).

"براى کسانى که دوست دارند در میان اهل ایمان کار منکرى اشاعه‏وشهرت یابد، در دنیا وآخرت عذابى درد آور مهیاست. وخدا مى‏داندو شما نمى‏دانید."

4 - خداوند احترام به خانه را واجب گردانیده است واز ما خواسته‏بدون گرفتن اجازه به خانه‏اى درنیائیم وحکمت آن را هم در این‏دانسته که چنین کارى براى مسلمانان پاکتر وبهتر خواهد بود.

خداوند مى‏فرماید: (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُیُوتاً غَیْرَ بُیُوتِکُمْ‏حَتَّى‏ تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَى‏ أَهْلِهَا ذلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ * فَإِن لَّمْ‏تَجِدُوا فِیهَا أَحَداً فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّى‏ یُؤْذَنَ لَکُمْ وَإِن قِیلَ لَکُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُواهُوَ أَزْکَى‏ لَکُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ(4)).

"اى کسانى که ایمان آورده‏اید به خانه‏اى غیر از خانه خود، بدون‏طلب اجازه وبر ساکنانش سلام کرده باشید داخل آن نشوید، این براى‏شما بهتر است، باشد که پند گیرید. واگر در خانه، کسى را نیافتید داخل‏نشوید تا شما را رخصت دهند واگر گویند باز گردید، باز گردید. این‏برایتان پاکیزه‏تر است وخدا به هر کارى که مى‏کنید آگاه است."

5 - خداوند به زنان ومردان مؤمن دستور مى‏دهد از آنچه برایشان‏حرام گردانیده چشم فرو بندند، وروشن کرده که این کار براى آنهابسى بهتر است.

خداوند مى‏فرماید: (قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ‏وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکَى‏ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ * وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ‏یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ... (5)).

"به مردان مؤمن بگو که چشمان خویش را (از نگاه ناروا) ببندندوشرمگاه خود را (از عمل زشت ونگاه دیگران) محفوظ دارند. این‏برایشان پاکیزه تر است، زیرا خدا به کارهایى که مى کنند آگاه است * وبه‏زنان مؤمن بگو که چشمان خویش را )از نگاه ناروا( ببندند وشرمگاه‏خود را )از عمل زشت ونگاه دیگران( محفوظ دارند...".
از این آیه در مى‏یابیم که مقصود حفظ شرمگاه، وپاکیزگى قلب اززنا وفتنه‏هاى بر خاسته از آن است، زیرا که نگاه کردن زناى چشم‏وتیرى است از تیرهاى ابلیس. پس فروبستن چشم از نگاه ناروا پرهیزاز گرفتار شدن در دامى است که بسى خطرناکتر است. وشاید ازهمین روست که در آیه شریفه امر به "غض بصر" نموده ومفهوم آن‏ظاهراً نه این است که چشم خود را کاملاً ببندیم بل مراد از آیه کریمه‏این است که نگاه خود را تیز نکنیم.

6 - خدا زندگى اجتماعى را با تحریم (تَبَرُّج) - آشکار کردن زینت‏وزیبایى‏هاى زن در برابر بیگانه - از انگیزشهاى جنسى پاک ساخته‏است، وزنان مؤمن را از این که زینت خویش را هویدا سازند - جزآنکه قهراً ظاهر مى‏شود - بازداشته است. ونمونه آن را همان حرمت‏آشکار سازى سینه‏ها وگردنها قرار داده است، وبه زنان دستور داده‏است که مقنعه‏هاى خود را تا گریبان فرو گذارند واز آن گروههایى رااستثنا کرده است که عبارتند از: شمارى از خویشان، بندگان، مردان‏خدمتگزار وکودکان مادام که بر شرمگاه زنان آگاهى نداشته باشند.از زنها نیز زنان سالخورده استثنا شده است وبه آنها اجازه داده شده‏است در صورتیکه زینتى ندارند بخشى از لباسهاى خود را بنهندوحکمت آن هم این است که امید نمى‏رود این عده به نکاح کسى درآیند.
خداوند مى‏فرماید: (...وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ‏بِخُمُرِهِنَّ عَلَى‏ جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَ‏أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوَاتِهِنَّ أَوْنِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ‏الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلَى‏ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ وَلَا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یُخْفِینَ مِن‏زِینَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِیعاً أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ(6)).

"(زنان مؤمن) زینتهاى خود را جز آن مقدار که پیداست(بربیگانه) آشکار نکنند ومقنعه‏هاى خود را تا گربیان فرو گذارندوزینتهاى خود را آشکار نکنند، جز براى شوهران خود وپدران وپدران‏شوهر وپسران خود وپسران شوهر وبرادران خود وپسران برادر وپسران‏خواهر خود، یا زنان همکیش خود یا بندگان خود یا مردان خدمتگزارخود که رغبت به زن ندارند، یا کودکانى که از شرمگاه زنان بى خبرند،ونیز چنان پاى بر زمین نزنند تا آن زینت که پنهان کرده‏اند معلوم شود.اى مؤمنان! همگان به درگاه خدا توبه کنید باشد که رستگار گردید."

7 - خداوند ورود به اطاق خواب را از سوى اعضاى خانواده جززن وشوهر وکودکان در اوقات مخصوص حرام کرده است، که افرادغالباً در این اوقات برهنه ویا در لباس کوتاهند (که از این امر لزوم‏رعایت آداب وشؤون اسلامى در لباس پوشیدن را در مى‏یابیم)

خداوند مى‏فرماید: (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِیَسْتَأْذِنکُمُ الَّذِینَ مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ‏وَالَّذِینَ لَمْ یَبْلُغُوا الْحُلُم مِنْکُمْ ثَلاثَ مَرّاتٍ مِنْ قَبْلِ صَلاةِ الفَجْرِ وَحینَ تَضَعُونَ‏ثِیابَکُمْ مِن الظَّهِیرَةِ وَمِن بَعْدِ صَلاَةِ الْعِشَاءِ ثَلاَثُ عَوْرَاتٍ لَکُمْ لَیْسَ عَلَیْکُمْ وَلاَعَلَیْهِمْ جُنَاحٌ بَعْدَهُنَّ طَوَّافُونَ عَلَیْکُم بَعْضُکُمْ عَلَى‏ بَعْضٍ کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمُ‏الْآیَاتِ وَاللَّهُ عَلیمٌ حَکِیمٌ(7))

"اى کسانى که ایمان آورده‏اید. باید بندگان ملکى شما وآنها که هنوزبه سن بلوغ نرسیده‏اند در سه وقت از شما براى وارد شدن )به اطاق‏خواب واستراحت( رخصت طلبند. پیش از نماز صبح وهنگام ظهر که‏لباس از تن بیرون مى‏کنید وبعد از نماز عشاء، این سه وقت، وقت خلوت‏شماست. در غیر این سه وقت بر شما وآنها باکى نیست اگر بر یکدیگربگذرید خدا آیات را این چنین براى شما بیان مى‏کند وخدا دانا وحکیم‏است."
خداوند ورود به اطاق خواب پدر ومادر را به هنگام خواب‏واستراحت براى کودکان مادامى که به سن بلوغ نرسیده‏اند استثناکرده است، پس هر گاه آنها نیز به سن بلوغ رسیدند باید براى ورود به‏اطاق اجازه بگیرند. خداوند مى‏فرماید:

(وَإِذَا بَلَغَ الْأَطْفَالُ مِنکُمُ الْحُلُمَ فَلْیَسْتَأْذِنُوا کَمَا اسْتَأْذَنَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ‏کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیَاتِه وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ(8)).

"وچون اطفال شما به حد بلوغ رسیدند باید رخصت طلبند همانندکسانى که قبل از ایشان رخصت من طلبیدند. خدا آیات را این چنین براى‏شما بیان مى‏کند وخدا دانا وحکیم است."
چنانکه پیر زنان را از قانون حجاب استثنا کرده است ومحور این‏حکم این است که پیر زنان شهوت را بر نمى‏انگیزند وازدواج با آنهاامید نمى‏رود، مشروط بر آن که زینتى نداشته باشند وبه آنها اجازه‏داده شده است که جامه از خویش برگیرند، ولى خداوند براى آنها نیزعفت را بهتر دانسته. خداوند مى‏فرماید:

(وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاءِ اللَّاتِی لاَ یَرْجُونَ نِکَاحاً فَلَیْسَ عَلَیْهِنَ جُنَاحٌ أَن یَضَعْنَ‏ثِیَابَهُنَّ غَیْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِینَةٍ وَأَن یَسْتَعْفِفْنَ خَیْرٌ لَهُنَّ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ(9)).

"وزنان سالخورده که از ولادت وعادت باز نشسته وامید ازدواج‏ونکاح ندارند بر آنان باکى نیست اگر اظهار تجملات وزینت خود نکنندکه جامه‏هاى خود را از تن (نزد نامحرمان) برگیرند، واگر بازهم عفت‏وتقوى بیشتر گزینند (وجامه برنگیرند) بر آنان بهتر است. وخدا(بسخنان خلق) شنوا وآگاه است."

8 - خداوند بر زنان پیامبرصلى الله علیه وآله حرام کرده که در سخن گفتن آن گونه‏بگویند که در دل بیماران هوا وهوس فتنه بر انگیزد وموجب طمع آنان‏در آنچه خطر ناکتر است گردد. خداوند مى‏فرماید:

(یَا نِسَاءَ النَّبِیِ‏لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ فَلاَ تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ‏وَقُلْنَ قَوْلاَ مَعْرُوفاً(10)).

"اى زنان پیامبر شما همانند دیگر زنان نیستید (بلکه مقامتان رفیع‏تراست) اگر تقوا پیشه کنید، پس به نرمى (با مردان نامحرم) سخن‏مگوئید، مبادا آنکه دلش بیمار (هوا وهوس) است بطمع افتد، و به‏نیکى سخن گوئید."
شاید مقصود سخن گفتن همراه با عشوه است که طمع کسانى را برمى‏انگیزد که دلى بیمار دارند ودر انجام کار زشت طمع مى‏کنند. به‏نظر مى‏رسد این حکم همه زنان را در برمى گیرد.

9 - خداوند بر زنان پیامبرصلى الله علیه وآله آشکار کردن زینت وزیبایى‏هاى‏خود را در برابر نامحرمان حرام کرده وآنها را ملزم به خانه نشینى‏نموده است. خداوند مى‏فرماید:

(وَقَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیَّةِ الْاُولَى‏...(11)).

"ودر خانه‏هاى خود بمانید ومانند زینت نمایى روزگار جاهلیت‏پیشین، زینت نمایى نکنید..."

10 - خداوند وعده وقرار گذاشتن پنهانى با زنان را حرام گردانیده‏است، جز انکه سخنى نیکو ومشروع باشد (منظور خواستگارى‏براى ازدواج بر اساس روشهاى مشروع است).

خداوند مى‏فرماید: (وَلَا جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیَما عَرَّضْتُمْ بِهِ مِنْ خِطْبَةِ النِّسَاءِأَوْ أَکْنَنْتُمْ فِی أَنْفُسِکُمْ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّکُمْ سَتَذْکُرُونَهُنَّ وَلکِن لَا تُوَاعِدُوهُنَّ سِرًّا إِلَّا أَن‏تَقُولُوا قَوْلاً مَعْرُوفاً(12)).

"واگر به کنایت از آن زنان خواستگارى کنید یا اندیشه خود را در دل‏نهان دارید باکى بر شما نیست، زیرا خدا مى‏داند که از آنها بزودى یادخواهید کرد ولى در نهان با آنان قرار وپیمانى نگذارید، مگر آن که به‏وجهى نیکو ومشروع سخن گویید."

11 - در پى آن به مردان مجرد دستور مى‏دهد پیوند زناشویى قرارسازند واز تهیدستى نهراسند: (وَأَنکِحُوا الْأَیَامَى‏ مِنکُمْ وَالصَّالِحِینَ مِنْ‏عِبَادِکُمْ وَإِمَائِکُمْ إِن یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ(13)).

"باید مردان بى زن وزنان بى شوهر وبندگان وکنیزان صالح وشایسته‏ خود را همسر دهید، اگر بینوا باشند خدا به کرم ولطف خود توانگرشان‏خواهد ساخت که خدا رحمتش وسیع )ونامتناهى وبه احوال بندگان(آگاه است."

12 - خداوند از این که دختران جوان به فحشاء مجبور گردند نهى‏کرده است، (واین البته پس از زمانى است که آنها را امر به ازدواج‏مى‏کند).
خداوند مى‏فرماید: (...وَلَا تُکْرِهُوا فَتَیَاتِکُمْ عَلَى الْبِغَاءِ إِنْ أَرَدْنَ‏تَحَصُّناً لِتَبْتَغُوا عَرَضَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَمَن یُکْرِههُّنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِن بَعْدِ إِکْرَاهِهِنَّ غَفُورٌرَّحِیمٌ(14)

"ودختران خود را اگر خواهند که پرهیزگار باشند به خاطر طمع مال‏دنیوى به زنا وادار نکنید، هر کس که آنان را به زنا وادارد خدا براى آنان‏که به اکراه بدان کار وادار گشته‏اند آمرزنده ومهربان است."

از این آیات شریفه، درمى‏یابیم که مقصود قرآن ساختن خانه‏زناشویى است بدور از زنا، قذف، تهمت ودروغ بستن، ودژ بندى آن‏در پرتو عفت وپاکى چشم وبازداشتن از "تَبَرُّج"، -زینت نمایى زن دربرابر نامحرمان - وحرمت لحظات استراحت وموارد استثنا از تحریم‏نگاه وآرایش وآشکار کردن زینت در برابر دیگران که همان در میان‏نبودن حکمت این حرمت است، همچون آرایش نزد خویشان ونزدکسانى که به زن نیاز ندارند نظیر خدمتگزاران مرد وکودکان وکسانى‏همچون زنان کهنسال که امیدى به نکاح آنها نمى‏رود.

با تأمل واندیشه دقیق در آیات مذکور وتدبر در تأکید قرآن پیرامون‏تزکیه وپاکى در مى‏یابیم که حکمت بسیارى از احکام مربوط به زن‏حفظ جامعه از زنااست. خداوند تبارک وتعالى بارها به صراحت‏حکمت تشریع وقانونگذارى را در این موارد بیان فرموده، واین‏احکام را در پیوند با نیاز جنسى وامید ازدواج ورسیدن به سن بلوغ‏معرفى مى کند.

بدین ترتیب فقهاى ما از مجموع احکام شریعت، نگاه کردن توأم‏با لذت و ریبه را حرام دانسته حتى در موارد استثنا شده، ومقصود از(لذت) آنچه غریزه وشهوت را بر مى انگیزد و(ریبه) یعنى ترس ازافتادن در عمل حرام.
وقرآن کریم بیان داشته است که از برجسته‏ترین ویژگیهاى مؤمنان‏حفظ شرمگاه است. خداوند مى‏فرماید:

(وَالَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ‏حَافِظُونَ * إِلَّا عَلَى‏ أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُومِینَ * فَمَنِ‏ابْتَغَى‏ وَرَاءَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ الْعَادُونَ(15)).

"وآنها که دامان خود را (از آلوده شدن به بى عفتى) حفظ مى‏کنند* وتنها آمیزش جنسى به همسران وکنیزان ملکى‏شان دارند که دربهره‏گیرى از آنان ملامت نمى‏شوند * وکسانى که غیر از این طریق را طلب‏کنند، تجاوزگرند."

بدین ترتیب در مى یابیم که حکمت احکام شریعت پیرامون رابطه‏مرد وزن همان پاکدامنى، عفت وحفظ جامعه از به بازى گرفتن کانون‏ خانواده است. واللَّه العالم.

منبع:http://old.aviny.com/Occasion/ahlebeit/fatemeh/ezdevaj/86/ahkam/1.aspx